STRATEGIA, KTÓRA ZAPEWNI ZWYCIĘSTWO.

W dzisiejszym, zmiennym otoczeniu przedsiębiorstwa nie mogą pozwolić sobie na sztywną, długofalową strategię. Aby dogonić w peletonie czołowych rywali, muszą budować krótkotrwałe przewagi, czyli stale i odważnie podejmować nowe wyzwania. Chociaż każda z tych inicjatyw przyniesie korzyści przez ograniczony czas, to wspólnie mogą na długo zapewnić firmie dominującą pozycję.

Na czym polegają inicjatywy strategiczne?

Inicjatyw strategicznych nie należy mylić z rutynowymi działaniami, których celem jest utrzymanie status quo. Tego typu inicjatywy wprowadzają dużą zmianę i mają bezpośredni wpływ na wynik strategii.

Dotychczasowe podejście do strategii straciło na znaczeniu. Do tej pory świat biznesu skupiał się na budowaniu trwałej przewagi konkurencyjnej. Ta koncepcja stanowi istotę większości tradycyjnych podręczników poświęconych strategii.

Jeżeli firma, co roku chce zdobywać nowych klientów i zamierza ten proces realizować starymi, „sprawdzonymi” metodami, to może liczyć tylko na klientów, których odrzuciła konkurencja.

Żyjemy w świecie niespotykanej wcześniej innowacyjności, dotychczasowe inicjatywy i schematy działania stają się szybko nieaktualne. Dlatego firmy powinny podejmować odważne inicjatywy, których celem będzie gruntowna zmiana. Trzeba jednak nauczyć się myśleć w odmienny sposób, żeby osiągnąć ten cel.

Przedsiębiorstwa powinny wypracować i utrzymać potencjał innowacyjności. Trzeba nieustannie próbować dociec, co się dzieje i dlaczego tak się dzieje, po czym starać się zrozumieć, co by się stało, gdybyśmy zmienili utarty sposób postępowania. Innowacyjność, czyli nowe pomysły są rezultatem zadawania pytań, obserwacji, ale także eksperymentowania i budowania skojarzeń.

Jak zbudować dobrą strategię?

Wiele istniejących firm o ugruntowanej pozycji rynkowej koncentruje się wyłącznie na wprowadzaniu produktów na rynek przy jednoczesnym dążeniu do minimalizacji kosztów, co ma przełożyć się na wyższe marże. W takich realiach strategia jest przygotowywana w sposób liniowy „przygotuj i wykonaj”. Niestety w tym procesie brakuje najważniejszego elementu, czyli klienta.

Do strategii należy podchodzić jak do procesu projektowania. Trzeba posługiwać się narzędziami, kompetencjami i sposobem myślenia odwołującym się bezpośrednio do człowieka.

Strategię należy traktować jak mechanizm, którego głównym zadaniem jest adaptacja organizacji do zmian zachodzących na rynku. Mechanizm ten, aby sprawnie działał, musi być uruchamiany codziennie, a nie raz na 5 lat. Słowo, które idealnie pasuje do tej myśli to iteracyjność.

Nie powinniśmy skupiać się tylko na skalowaniu wybranej opcji, ale przede wszystkim na weryfikowaniu możliwości.

Jakie elementy uwzględnić?

W procesie strategicznego rozważania jednym z najważniejszych elementów jest model biznesowy. Model również należy poddawać weryfikacji. Nie powinno to być działanie jednorazowe.

Jeśli w firmie rzeczywiście coś niedomaga najlepiej zrobić pivot i na tej podstawie podjąć właściwe działania.

Model biznesowy składa się z elementów, które wpisują się w logikę zarabiania pieniędzy przez firmę. Jest to w pewnym sensie szkic strategii, która jest wdrażana w ramach struktur, procesów i systemów organizacji.

Strategia to także plan działań. Wydawałoby się, że szczegółowe zaplanowanie działań niezbędnych do osiągnięcia celu uchroni firmę przed porażką. W dzisiejszych czasach problemem jednak nie jest tylko rosnące tempo zmian, ale również liczba zmian. W takim środowisku dotychczasowe podejście do planowania staje się dosłownie kulą u nogi. Sztywne, długookresowe plany są bardziej hamulcem rozwoju niż drogowskazem.

Czy planowanie ma w takim razie w ogóle sens? Odpowiedź na powyższe pytanie jest dość oczywista. Planowanie strategiczne nie przechodzi do lamusa, tylko transformację. Planowanie w dzisiejszym, zwycięskim wydaniu to podróż oraz nieustanny proces myślowy zastępujący prezentację, szczegółowo określającą działania na najbliższe lata.

Dobre strategie sprzyjają skoordynowaniu działań różnorodnych jednostek organizacyjnych, jasno określają priorytety organizacji i pomagają skupić na nich działania pracowników.

Kluczem do sukcesu jest myślenie strategiczne, które powinno przejawiać się w każdym działaniu. Myślenie strategiczne to umiejętność kreowania przyszłości oraz wymyślania innowacyjnych scenariuszy działania, które urealnią wizję.

Na co zwrócić szczególną uwagę?

Na dzisiejszym rynku liczy się szybkość i sprawność działania. W praktyce oznacza to na przykład wypuszczanie na rynek niedopracowanych wersji produktów. Przetestowanie produktu w każdych warunkach może zająć tyle czasu, że oczekiwania klientów zdążą się zmienić.

Firmy powinny tworzyć środowisko sprzyjające eksperymentom. Dzięki temu można wypróbować nowe koncepcje i zakosztować nieznanych doświadczeń znajdując w ten sposób właściwe i nowatorskie rozwiązania.

Kolejnym elementem i zarazem filarem strategii są dane zbierane, analizowane i aktualizowane w czasie rzeczywistym.

Istotnym elementem strategii są też pracownicy, a właściwie ich poczucie sensu. Jeżeli chcemy pozyskać serca i umysły pracowników, powinniśmy opowiedzieć im strategię językiem korzyści z ich perspektywy. Komunikację należy dostosować do odbiorców. Niedopuszczalny jest przekaz dla pracowników identyczny z tym dla Rady Nadzorczej.

W przypadku wyzwania, jakim jest planowanie strategiczne najlepiej postawić na angażujące i rozproszone przywództwo. Zaangażowanie menedżerów w komunikację jest absolutnym must have. W ten sposób wzmacnia się ich rolę i jednocześnie delegowana jest odpowiedzialność za tworzenie oraz wdrażanie strategii.

Pracownicy chętniej się zaangażują, jeżeli strategia uwzględni i uwypukli ich atuty tak, że poczują się ważni w tym procesie. W przypadku gdy uznają, że nie mają kompetencji do realizacji przedsięwzięć, to stracą motywację i poczucie sensu. Ludziom trudno przychodzi porzucenie swojego, dotychczasowego dorobku zawodowego.

Podobno najskuteczniejsze i najefektywniejsze są te strategie, które bazują na kluczowych kompetencjach firmy i są spójne z wartościami i kulturą organizacyjną.

Firmy powinny porzucić przekonanie, że stabilizacja jest normą i jednocześnie celem. Należy natomiast inicjować ciągłe zmiany, unikając niebezpiecznego skostnienia. Zgodnie z taką wizją strategia wraz z procesem jej planowania powinna być bardziej płynna, w większym stopniu skoncentrowana na potrzebach klientów i mniej uzależniona od branży. Warto stosować odmienne metody oceny nowych szans biznesowych oraz mieć właściwe sobie podejście do innowacyjności.

W świecie biznesu pewne jest tylko jedno – ZMIANA! Pogódź się z tym i zacznij wykorzystywać okazje rodzące się z niepewności.